برکات و شأن دعای جوشن کبیر

وقتی انسان بخواهد کسی را به سمت خودش بخواند او را صدا می زند؛ هر انسانی که به خدا معتقد و مۆمن باشد،یا اگر هم به خدا اعتقاد محکمی نداشته باشد اما در مواقع ناراحتی و نگرانی و التهاب بالاخره یک"یا خدایی" می گوید و در حالتهای گوناگون خدا را می خواند. بنابراین دعا یعنی ای خدا گفتن و از خدا چیزی خواستن؛یکی از دعاهای پرفضیلت ماه رمضان به ویژه لیالی قدر دعای جوشن کبیر است.جوشن‌کبیر، دعایی‌ منقول‌ از پیامبر اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌و آله‌وسلم‌) است که حاوی‌ هزار و یک‌ نام‌ و صفت خدای‌ متعال‌ می باشد.

فضیلت دعای جوشن کبیر

در روایاتی كه از معصومین به ما رسیده مکرراً این مطلب دیده می شود كه خداوند دارای 99 اسم است كه هر كسی او را به این نامها بخواند،دعایش مستجاب و هر كه آنها را شماره كند اهل بهشت است. گویا مراد از شماره کردن این نامها فقط خواندن آنها نیست بلکه درک کردن مفاهیم و تخلق یافتن به این اسماء است.

دعای جوشن کبیر در یکی از غزوات صدر اسلام از جانب جبرئیل برای پیامبر اسلام آورده شده است. این‌ دعا صد بند دارد و هر بند حاوی‌ ده‌ "اسم" از اسمای‌ خداست‌، به‌جز بند 55 که‌ یازده‌ اسم‌ باریتعالی در آن‌ آمده‌ است‌؛ بنابراین‌، درمجموع‌، این‌ دعا حاوی‌ هزار و یک‌ «اسم‌» خدای‌ متعال‌ است. در باب فضیلت خواندن این دعا چنین آمده است:

1ـ هر که این دعا را هنگام خروج از منزل بخواند،خداى تعالى عمل او را به عملهاى نیکو لاحق مى‏سازد.

2ـ حضرت رسول (صلى الله علیه و آله) فرمودند که: هیچ بنده‏اى از امّت من نیست که این دعا را در ماه مبارک رمضان سه مرتبه یا یک مرتبه بخواند مگر آنکه به تحقیق که خداى تعالى بدن او را بر آتش حرام مى‏کند و بر او بهشت واجب مى‏شود.

3ـ خداى تعالى در آسمان چهارم خانه‏اى بنا کرده که نامش بیت المعمور است؛ به آن خانه در هر روزى هفتاد هزار فرشته داخل مى‏شوند و از آن بیرون مى‏روند و دیگر به سوى آن تا روز قیامت بر نمى‏گردند و خداى عزّ و جلّ به صاحب این دعا ثواب این فرشتگان را مى‏بخشد.

4ـ کسى که این دعا را در ظرفى پاکیزه به آب باران و زعفران بنویسد و آن را بیاشامد به قدرى که نوشیدن آن را توانا باشد، خداى تعالى او را از هر دردى و هر بیمارى شفا مى‏دهد.

5ـ هر کسى که این دعا را بخواند، مثل مردن شهدا مى‏میرد. خداى تعالى براى او ثواب هفتصد هزار شهید از شهیدان صحرا را مى‏نویسد.

7ـ در شبى که شخص این دعا را بخواند خداى تعالى به او روى مى‏آورد و به سوى او نظر التفات مى‏کند و تمامی حاجتهاى دنیا و آخرت او را برآورده می سازد.

8ـ در شبى که این دعا را مى‏خواند خداى تعالى از او شرّ شیاطین و مکر ایشان را دفع مى‏کند و عملهاى او را همگى قبول مى‏کند و مال او را پاکیزه مى‏کند.

9ـ اگر کسى این دعا را در جامى به کافور و مشک بنویسد و آن را بشوید و آن را بر کفن مرده‏اى بپاشد خداى تعالى در قبر او صد هزار نور نازل مى‏سازد و ترس از منکر و نکیر را از او دفع مى‏کند و از عذاب قبر ایمن مى‏گردد و خداى تعالى به سوى او در قبر هفتاد هزار فرشته بر مى‏انگیزاند که با هر فرشته طبقى از نور باشد که آن نور را بر او مى‏پاشند و او را بر مى‏دارند و به سوى بهشت مى‏برند و به او مى‏گویند: خداى تعالى ما را امر کرده که مونس تو تا روز قیامت باشیم و خداى تعالى قبر او را گشاده مى‏گرداند چندان که چشم کار کند و براى او درى در بهشت گشوده مى‏ شود.

10ـ خدای تعالى به خواننده این دعا، به عدد هر حرف دو حوریه بهشتی مى‏بخشد. پس هر گاه از خواندن این دعا فارغ شود، خداى تعالى براى او خانه‏اى در بهشت بنا مى‏کند و او را ثواب حرفهاى تورات، انجیل، زبور و قرآن عظیم مى‏بخشد و به او مثل ثواب ابراهیم خلیل، موسى ،عیسى و رسول الله مى‏دهد.

11ـ کسى که این دعا را بخواند، خداى تعالى بر او دو فرشته موکّل مى‏کند که او را از گناهان نگاه دارند و خداى تعالى را تسبیح گویند و تنزیه کنند و او را از همه بلاها محافظت نمایند و براى او درهاى بهشت را بگشایند و بر او درهاى جهنم را ببندند و تا زمانی که زنده باشد پس او در حفظ و امان خدا خواهد بود و همچنین در نزد وفات.

( مهج الدعوات ابن طاووس ـ ترجمه طبسى، ص 363-365)

مضامین بلند دعای جوشن کبیر

در تلاوت قرآن خدا با ما سخن می گوید و در دعا ، ما با خدا سخن می گوییم ، دوشكل دعا وجود دارد یكی خواسته ها و نیازهای عادی مردم است و دیگری سلسله دعاهایی داریم كه از ائمه معصومین رسیده و ذخیره ای است برای ما. این دعاها در مرحله اول نقش معرفت افزایی دارد و معرفت ما را به خدا زیاد می كند، دعای جوشن كبیر دارای صد بند صفات و ویژگیهای خداست كه موجب نزدیک شدن دل به خدا می گردد؛ این دعا خیلی خالص و ناب است؛ زیرا صحبت هیچ چیز جز محبوب در آن نیست.کسانی که معرفت کافی را کسب کرده باشند می توانند به ژرفای این دعا پی ببرند.

خدا باید حلاوت ذکرش را به دل بچشاند تا انسان حال اولیاء خدا را در اسماء خداوند بفهمد و درک کندکه هر کدام از این اسماء با دل انسان چه می کند. اگر دل پاک شده و نوری از توحید بر دل تابیده باشد، وقتی این دعا را می خواند مثل شخصی است که به بوستان بزرگی رسیده که هر بخشی از این بوستان پر است از گلهای رنگارنگ که یک اسم در این اسماء تجلی دارد. توجه دقیق و عمیق به اسماء حضرت باری تعالی، به طرز عمیقی نور معرفت را در ظاهر و باطن ذاکر پراکنده می سازد. همچنین ذکر اسماء حضرت رب العالمین با آنکه در زمانهائی خاص بیشتر توصیه شده اما مقید به ایام مشخص نیست بنا بر این در همه حال با حضور قلب و فارغ از اندیشه های دنیوی می توان بر این اذکار مداومت کرد.

کلام آخر:

خوشا به نیمه شبى با خدا صفا کردن

زبان حال گشودن، زدل دعا کردن

تمام لذّت عالم نمى رسد قدرش

به یک دقیقه مناجات، با خدا کردن

 منبع: تبیان